Home
Zoogdieren
Vogels
Reptielen en Amfibieën
Vissen
Insekten en Spinnen
Lagere dieren
Uitgestorven dieren
Diergedrag
Leefgebieden
Bescherming


Dodo
ORDE:
Duiven

FAMILIE:
Dodo's

GESLACHT & SOORT
Raphus cucullatus

Duizenden jaren leefde de dodo op het eiland Mauritius in de Indische Oceaan. Na de kolonisatie van het eiland werd de vogel in nog geen tweehonderd jaar uitgeroeid.

De merkwaardig uitziende dodo is één van de bekendste uitgestorven diersoorten. In het Engels bestaat er zelfs een zegswijze: 'Zo dood als een dodo'.
Uiterlijk
De grote voeten, de vleugelstompjes, de korte hals en de enorm dikke, gebogen zwarte snavel, gaven de dodo een bepaald komisch uiterlijk. Daarbij kwam nog dat hij aan het achtereind van zijn massieve, gedrongen lijf een plukje veren had. De dodo verloor zijn vliegvermogen omdat hij geen natuurlijke vijanden had waaraan hij moest ontsnappen.

Terwijl de meeste vogels die niet kunnen vliegen toch wel moeiteloos kunnen lopen, waggelde de dodo op een houterige manier.

Leefwijze
Toen de mens zich op Mauritius vestigde, waren er nog volop dodo's op het eiland. Toch is er maar weinig over hen bekend. Hun voedsel was plantaardig, zoals harde zaden. Om deze te kunnen verteren, slikten ze kiezelstenen in, zoals blijkt uit skeletvondsten van het dier.

Volgens overleveringen zouden de vogels tijdens de
hofmakerij al vleugelklappend een dans opvoeren en monogaam zijn. Ze legden een ei op de grassige gedeeltes in het bos. Beide ouders zorgden voor het jong.

Hoe de dodo werd uitgeroeid
Hoewel de dodo een verre verwant van onze duif was, hadden de eerste mensen die op Mauritius landden nog nooit zo'n soort dier gezien. Ze beschreven de vogel als 'kuifzwaan' en 'wilde kalkoen'.

Omdat hij geen natuurlijke vijanden had, liep de dodo argeloos op de eerste mensen toe en vormde een makkelijke prooi. De dieren werden met duizenden gedood en dienden vooral als voedsel.

Weliswaar luidden de eerste berichten dat het vlees taai en niet goed van smaak was (vandaar ook de naam 'walgvogel'), maar na de lange zeereis maakte de honger rauwe bonen zoet voor de zeelieden.

Niet alleen overbejaging was verantwoordelijk voor het uitsterven van de vogels.
Samen met de eerste bewoners van het eiland kwamen de varkens, ratten, honden en katten, voor wie de eieren en de jongen van de dodo een gemakkelijke prooi waren. In 1680, dus nauwelijks 170 jaar nadat de eerste mens voet gezet had op het eiland Mauritius werd de laatste dodo gedood.

Korte feitjes:
· De Noordamerikaanse trekduif, die verwant is met de dodo, was een van de talrijkste vogels ter wereld. In 1870 waren er nog miljarden exemplaren. Nog geen 45 jaar later was de totale soort uitgeroeid.

· De grootste vogel die ooit op aarde leefde, was de reuzenstruisvogel Aepyornis die op Madagascar leefde. Hij was drie meter hoog, woog meer dan 500 kilo en legde eiren met een omtrek van een meter.
REUNION
Men neemt aan dat de reunion solitaire, de dodosoort die op het eiland Reunion voorkwam, tegelijk met de dodo van Mauritius werd uitgeroeid. Aangezien er geen resten gevonden zijn, is hij slechts door tekeningen en verhalen bekend.
MAURITIUS
Ondanks onderzoek van resten van de dodo is er maar weinig over het dier bekend.
RODRIGUEZ
De solitaire van Rodriguez stierf tegen het einde van de 18de eeuw uit.

DE LEVENDE 'VERWANT' VAN DE DODO





spiermaag


krop (verzamel-zak voor voedsel)
hart
De duif heeft net zo'n sterk ontwikkelde spiermaag als de dodo, die dient om graankorrels te vermalen. De dodo had echter een nog betere verterings-methode. De graankorrels werden in zijn goed ontwikkelde krop verzameld voordat ze in zijn met steentjes gevulde, spiermaag werden vermalen.

- - -

AFMETINGEN
Lengte: 1 meter; ongeveer zo groot als een kalkoenhaan
Gewicht: tot 20 kilogram
Snavel: 23 cm lang

VOORTPLANTING
Partner: waarschijnlijk voor het leven
Broedtijd: het hele jaar door
Aantal eieren: 1 per jaar
Broedduur: 49 dagen

LEEFWIJZE
Voedsel: zaden en vruchten
Roep: sommige bronnen vermelden dat de vogel geen geluid maakte, maar anderen zeggen dat zijn roep als die van een jonge gans klonk.

VERWANTE SOORTEN
Twee naaste verwanten die ooit ook op de Mascarenen in de Indische Oceaan leefden, waren de reunion solitaire, Raphus solitarius en de op Rodriguez inheemse 'Solitaire van Rodriguez', Pezophaps solitaria.

Verspreidingsgebied van de dodo

VERSPREIDING
Kwam uitsluitend op Mauritius voor, een klein eiland voor de kust van Madagascar in de Indische Oceaan.

STATUS
Hij stierf voorgoed uit in 1680, nog geen tweehonderd jaar na zijn ontdekking door de mens. De dodo viel niet alleen ten offer aan jagende mensen, maar ook aan huisdieren die de mensen op Mauritius hadden ingevoerd.

design by Café Noir Nieuwe Media